Tržište rada će odrediti budućnost zapadnog Balkana

Početna - Vesti - Tržište rada će odrediti budućnost zapadnog Balkana

Stanje na tržištima rada zemalja koje čine zapadni Balkan, kao i migracioni tokovi koji su prisutni, naveli su istraživače iz Instituta za razvoj i inovacije da zastupaju tezu o uticaju tržišta rada na celokupnu perspektivu zapadnog Balkana. Iako je ova teza u suprotnosti sa gotovo opšteprihvaćenim stanovištem da geopolitički faktori u potpunosti određuju društvena kretanja na prostoru onoga što se naziva zapadni Balkan.

Različita stanja na tržištima rada zapadnog Balkana ukazuju da postoji potencijal za mobilnost radne snage među zemljama, ali do značajnih privremenih migracija ne dolazi. Kao pravci migracija iz zemalja zapadnog Balkana prvenstveno se uočavaju Nemačka i Italija. S tim da postoje razlike u primarnim migracionim pravcima iz Albanije i ostatka zapadnog Balkana.

Primarna emigraciona destinacija onih koji emigriraju iz Albanije je Italija, dok je za ostatak prostora to Nemačka.

Tržište rada na zapadnom Balkanu je jasno podeljeno

Tržište rada je pre svega podeljeno prema nacionalnom korpusu, što se delimičko može objasniti i jezičkom barijerom – do kretanja radne snage ne dolazi između Republike Srbije i Republike Albanije. Takođe, karakteristično je da je Italija glavna destinacija za odlazak ljudima iz Albanije, dok je drugim to Nemačka. Razlozi za ovo se možda mogu tražiti u migracionim odnosima bivše SFR Jugoslavije i Savezne Republike Nemačke, koji sežu još iz 1970-ih godina. Ovo je daleko jasnije i kroz činjenicu da su sem Albanije, sve ostale zemlje zapadnog Balkana bile deo bivše SFRJ.

Radni sastanak u Tirani

Direktor Instituta za razvoj i inovacije, Nenad Jevtović, je 17. septembra 2024. godine učestvovao na međunarodnom radnom sastanku „Migracije, dijaspora i razvoj na zapadnom Balkanu“ u Tirani. Predstavio je dosadašnja istraživanja Instituta, istraživačke zaključke i tezu o uticaju tržišta rada na budućnost zapadnog Balkana. Ovo je bila prilika da se sa istraživačima iz drugih zemalja zapadnog Balkana i Evropske unije razmotre stavovi koje Institut za razvoj i inovacije zastupa, kao i da se razmene mišljenja i istraživačke kritike.

Albanija je zemlja koja u relativnom smislu ima najveće negativne posledice emigracije.

Jedan od ključnih tema radnog sastanka je bila i odlazak medicinskog kadra sa zapadnog Balkana. Gubljenje ljudskog kapitala u sektoru zdravstva je prepoznato kao jedna od osnovih prepreka za dalji društveni razvoj na zapadnom Balkanu, a govorilo se i o predlozima ekonomskih politika koje bi ovaj proces trebalo da ublaže i uspore.

Institut za razvoj i inovacije, trenutno sprovodi projekat „Mobilnost radne snage između Srbije i zemalja zapadnog Balkana – Kako do povećanja mobilnosti?”.

Slika: Institut za razvoj i inovacije